Έντυπο Νο3 (συνέχεια)

Οι Ζαπατίστας και η Άλλη Καμπάνια: Οι οδοιπόροι της ιστορίας
Δεύτερο Μέρος: Οι δρόμοι της Άλλης


Τον Αύγουστο του 2003 γεννιούνται τα ζαπατιστικά Caracoles και, μαζί τους, οι λεγόμενες Επιτροπές Καλής Διακυβέρνησης. Προχώρησε, τότε, ο διαχωρισμός, ως κατεύθυνση, ανάμεσα στον πολιτικο-στρατιωτικό μηχανισμό του EZLN και τις πολιτικές δομές των ζαπατιστικών χωριών. Παράλληλα, φροντίσαμε για τη διαδοχή στη διοίκηση και ολοκληρώθηκαν οι λεπτομέρειες σχετικά με την άμυνα και την αντίσταση σε ενδεχόμενη στρατιωτική επίθεση. Τα πρώτα βήματα για την Έκτη Διακήρυξη και γι’ αυτό που αργότερα θα αποτελούσε την Άλλη Καμπάνια είχαν γίνει.

1. Μόνοι/ες; Κατά τη διάρκεια του δεύτερου μισού του 2004, ο EZLN δημοσιεύει, σε μια σειρά κειμένων, τη βάση της κριτικής του θέσης απέναντι στην πολιτική τάξη και «στέλνει» σήματα ως προς το πού πηγαίνει το πράγμα. Αρχές του 2005 ήταν έτοιμες οι βάσεις στις οποίες θα χτιζόταν η Έκτη Διακήρυξη της Selva Lacandona.

O προεκλογικός αγώνας είχε προχωρήσει εδώ και καιρό. Παρουσιάζονταν τότε τρεις πιθανοί δρόμοι για τον EZLN: να ενσωματωθεί στο «κύμα» του Λόπες Ομπραδόρ, αγνοώντας τα σημάδια και τα δεδομένα που είχαμε σχετικά με την πραγματική του τάση (δηλαδή να γίνουμε ασυνεπείς)· να σιωπήσει και να περιμένει να δει τι θα γινόταν με την εκλογική διαδικασία· ή να παρουσιάσει το σχέδιο που ετοιμάζαμε.

Η απόφαση έπρεπε να ληφθεί από τις κοινότητες και όχι τη ζαπατιστική διοίκηση. Έτσι, άρχισε να ετοιμάζεται αυτό που αργότερα θα ήταν ο κόκκινος συναγερμός, η εσωτερική σύσκεψη και, εντέλει, η Έκτη Διακήρυξη.

Το αμέσως προηγούμενο της Έκτης ήταν το κείμενο που ονομάστηκε «Η Απίθανη Γεωμετρία της Εξουσίας». Έρχεται μετά ο κόκκινος συναγερμός, που κάποιοι τον ερμήνευσαν ως ανακοίνωση ζαπατιστικής επίθεσης ή ως «απάντηση» στις συνεχείς στρατιωτικές περιπολίες. Δεν ήταν ούτε το ένα ούτε το άλλο. Αποτελούσε προληπτικό μέτρο σε περίπτωση εχθρικής στρατιωτικής δράσης… την οποία ενθάρρυναν οι επιθέσεις των προοδευτικών διανοουμένων από τα ΜΜΕ, οι οποίοι, απογοητευμένοι που δεν τους συνοδεύαμε στους επαίνους τους προς τον AMLO –και δεν μέναμε ήσυχοι– μας επιτίθεντο ωμά.

Στα ζαπατιστικά χωριά συζητιέται η Έκτη και εκείνα αποφασίζουν και λένε: «Αν και μένουμε μόνοι, είμαστε έτοιμοι». Δηλαδή, να διασχίσουμε μόνοι/ες τη χώρα, να ακούσουμε τους από κάτω, να ξεκινήσουμε με τον κόσμο αυτό το Εθνικό Πρόγραμμα Αγώνα, για να αλλάξουμε τη χώρα μας και να δημιουργήσουμε μια νέα συμφωνία, ένα νέο Σύνταγμα. Τρία χρόνια ετοιμαζόμασταν γι’ αυτό: για να μείνουμε μόνοι/ες.

Αλλά δεν έγινε έτσι.

Γρήγορα η Έκτη Διακήρυξη άρχισε να δέχεται συμμετοχές. Έφτασαν μηνύματα από ολόκληρη τη χώρα που έδειχναν ότι η Έκτη όχι μόνο είχε γίνει κατανοητή και αποδεκτή, αλλά και ότι πολλοί/ες την είχαν κάνει κτήμα τους. Μέρα με τη μέρα, η Έκτη μεγάλωσε και έγινε πανεθνική.

2. Τα πρώτα βήματα… και οι τριβές. Όπως εξηγήσαμε προηγουμένως, είχαμε προβλέψει μια μακρά πορεία. Η ιδέα μας ήταν να καλέσουμε σε μια σειρά από αρχικές συναντήσεις για να γνωριστούμε, όσοι αγκαλιάζουμε το σκοπό και το δρόμο. Και οι συναντήσεις αυτές θα έπρεπε να διαφέρουν από αυτές που είχαν πραγματοποιηθεί σε άλλες περιπτώσεις. Τώρα, το ζαπατιστικό αυτί έπρεπε να έχει την πρώτη θέση.

Ξεκινήσαμε τις συναντήσεις με τις πολιτικές οργανώσεις, με σκοπό να τους δείξουμε τη σημασία που τους αναγνωρίζαμε. Κατόπιν με τους ιθαγενικούς λαούς και τις οργανώσεις, για να τους υπογραμμίσουμε ότι δεν εγκαταλείπαμε τον αγώνα μας αλλά τον εντάσσαμε σε έναν μεγαλύτερο. Έπειτα, με κοινωνικές οργανώσεις, ανιχνεύοντας ένα έδαφος στο οποίο ο άλλος είχε χτίσει την ιστορία του. Πιο μετά, με ΜΚΟ, ομάδες και συλλογικότητες διαφόρων τύπων που πάντα παρέμεναν κοντά μας. Μετά με οικογένειες και άτομα, δηλώνοντας έτσι ότι για μας μετρούσαν όλοι/ες, δεν έχει σημασία το μέγεθος ή ο αριθμός τους. Στο τέλος, με τους διαφορετικούς/ες, αναγνωρίζοντας, δηλαδή, ότι αν κοιτάζουμε τα πράγματα απ’ έξω η οπτική μας είναι περιορισμένη (όπως ούτως ή άλλως είναι).

Τον Ιούλιο, Αύγουστο και Σεπτέμβριο του 2005 πραγματοποιούνται οι λεγόμενες «προπαρασκευαστικές συναντήσεις». Σ’ αυτές κρατήσαμε τον λόγο μας, ακούσαμε με προσοχή και σεβασμό ΟΛΑ όσα ειπώθηκαν, συμπεριλαμβανομένων και κατηγοριών, κριτικών, απειλών… και ψεμάτων (παρόλο που τότε δεν γνωρίζαμε ότι επρόκειτο για ψέματα).

Στις 16 Σεπτεμβρίου του 2005, πριν από ένα χρόνο, παρουσία της μακαρίτισσας πλέον Comandanta Ramona, η διοίκηση του EZLN παρουσίασε επίσημα στο σύνολο των συμμετεχόντων την «Άλλη Καμπάνια»· ενημέρωσε ότι θα συμμετείχε στο κίνημα με μια αντιπροσωπεία της διοίκησής της (που ονομάστηκε Επιτροπή «Έκτη»), καθώς και με τις ζαπατιστικές κοινότητες· και ανακοίνωσε την «αναχώρηση» του πρώτου εξερευνητή, του απεσταλμένου Μηδέν (υποδηλώνοντας έτσι ότι θα ακολουθούσαν και άλλοι/ες), με την αποστολή να γνωρίσει και να ακούσει όλους τους συντρόφους και τις συντρόφισσες, σε ολόκληρη τη χώρα, που δεν είχαν μπορέσει να παρευρεθούν στις προπαρασκευαστικές συναντήσεις, και να εξερευνήσει τις συνθήκες στις οποίες η Επιτροπή «Έκτη» θα πραγματοποιούσε το έργο της.

Στην πρώτη αυτή γενική συνέλευση ο EZLN προτείνει να διατηρηθεί ο σκοπός της Έκτης να δημιουργήσουμε έναν άλλο τρόπο να κάνουμε πολιτική και να λαμβάνουμε υπόψη το λόγο όλων, ανεξάρτητα από το αν έχουν παρευρεθεί στις συνελεύσεις.

Επίσης στη συνάντηση αυτή έγιναν από κάποιες οργανώσεις και οι πρώτες απόπειρες να συμπεριλάβουν την Άλλη Καμπάνια στη λίστα των τίτλων που συγκροτούν την «Promotora», το «Frentote» και τον λεγόμενο «Εθνικό Διάλογο». Απέναντι στη στάση αυτή, ο EZLN πρότεινε να μην αποφασιστεί τίποτε εκεί. Να συζητηθεί, να παρουσιαστούν επιχειρήματα, αλλά να μη ληφθούν αποφάσεις ΧΩΡΙΣ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΟΛΩΝ. Όσοι επένδυαν στο γεγονός ότι στις συνελεύσεις θα αποφασιζόταν το ουσιώδες, παρά την απουσία της μεγάλης πλειοψηφίας των συμμετεχόντων, συνάντησαν το πρώτο τους εμπόδιο όταν αποφασίστηκε ότι τα λεγόμενα «6 σημεία» θα συζητούνταν από όλους και όλες σε ολόκληρη τη χώρα. Αργότερα, στις συναντήσεις μετά τη γενική αυτή συνέλευση, ο EZLN πήρε αποστάσεις από τις οργανώσεις αυτές, λόγω των χειρισμών τους.

Οι ηγεσίες των λίγων αυτών οργανώσεων, ομάδων και συλλογικοτήτων δεν υπήρξαν έντιμες. Όπως φάνηκε αργότερα, επένδυαν στο να μπουν στο κίνημα με σκοπό να το καθοδηγήσουν, να το σπάσουν… ή να διαπραγματευθούν μια καλύτερη θέση στην «αγορά», στην οποία μετατρεπόταν το κίνημα γύρω από τον AMLO. Ήταν τόσο σίγουροι ότι θα γινόταν πρόεδρος… ε! καλά, επίσημος πρόεδρος, που ένιωθαν ότι έχαναν το τραίνο (του προϋπολογισμού) και αυτοί ούτε εισιτήριο δεν είχαν. Και η Άλλη ήταν το εμπόρευμα που θα αντάλλασαν για καλοπληρωμένες αργομισθίες, υποψηφιότητες και θέσεις.

3. Τα πρώτα προβλήματα. Στη γενική αυτή συνέλευση φάνηκε, επίσης, ότι υπήρχε μια ανισορροπία: οι ομάδες και οι συλλογικότητες (που βρίσκουν στη συνέλευση τον φυσικό τους χώρο για να συζητούν και να αποφασίζουν) είχαν μεγάλο πλεονέκτημα σε σχέση με τις πολιτικές και κοινωνικές οργανώσεις, τις οικογένειες και τα άτομα… καθώς και σε σχέση με τους ινδιάνικους λαούς.

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να πούμε ότι η πλειοψηφία των συμμετεχόντων στην Έκτη Διακήρυξη είναι ιθαγενείς (και αυτό χωρίς να υπολογίζουμε τους ζαπατίστας). Αν αυτό δεν αντανακλάται στις εκδηλώσεις και τις συναντήσεις, είναι γιατί οι ινδιάνικοι λαοί έχουν άλλους χώρους συμμετοχής και αγώνα, λιγότερο «ορατούς». Αρκεί να πούμε ότι αν τώρα, κάπου, για κάποιο λόγο, συγκεντρώνονταν όλοι οι συμμετέχοντες, θα υπήρχε (με έναν πολύ συντηρητικό υπολογισμό) μια αναλογία 10 ιθαγενείς για κάθε άτομο άλλης πολιτικής, κοινωνικής οργάνωσης, ΜΚΟ, ομάδας, συλλογικότητας, οικογένειας ή συμμετέχοντα. Μακάρι οι ινδιάνικοι λαοί να γινόταν να διδάξουν όλους και όλες ότι δεν χρησιμοποιούμε το «εγώ» αλλά το «εμείς» για να δώσουμε όνομα και να χαρακτηρίσουμε αυτό που είμαστε. Αυτά όλα είδαμε και μερικά ακόμα (π.χ. ότι δεν υπήρχε ένας μηχανισμός λήψης αποφάσεων, ούτε κάποιος χώρος για τη συζήτηση· ότι οι συλλογικότητες και οι ομάδες ήθελαν να επιβάλλουν τον δικό τους τρόπο στις πολιτικές και κοινωνικές οργανώσεις και αντιστρόφως). Όμως δεν μας προξένησε ανησυχία. Πιστεύαμε ότι το βασικό ήταν να γνωριστούμε όλοι/ες, και αργότερα θα αποφασίζαμε όλοι/ες μαζί το προφίλ της Άλλης, που ως τότε ήταν ακόμα ημιτελές.

4. Τα στάδια. Κατά τη γνώμη μας, το ξεκίνημα της Άλλης και η «αναχώρηση» για την πρώτη περιοδεία κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου είχε αρκετά πλεονεκτήματα. Το πρώτο ήταν ότι, λόγω της θέσης μας κατά της πολιτικής τάξης, δεν θα γινόμασταν «ελκυστικοί/ες» στις εξέδρες και τις συναντήσεις για όσους/ες μετείχαν και εξακολουθούν να μετέχουν στον εκλογικό αγώνα. Το γεγονός ότι προχωρούσαμε προς την αντίθετη κατεύθυνση από τους «καλά σκεπτόμενους» θα εξέθετε όσους είχαν παλιότερα πλησιάσει τον EZLN μόνο και μόνο για να βγάλουν φωτογραφίες, και θα τους προέτρεπε να μας αποφύγουν και να πάρουν αποστάσεις από τον νεοζαπατισμό (με βιβλία, δηλώσεις… και υποψηφιότητες).

Το δεύτερο, όχι λιγότερο σημαντικό, ήταν ότι πηγαίνοντας να ακούσουμε τους/ις από κάτω, ο λόγος των υπόλοιπων αγώνων θα γινόταν ορατός, και κατά συνέπεια χειροπιαστή η ιστορία και η πορεία τους. Έτσι, το να «εμφανιστεί» κάποιος στην Άλλη θα ήταν σαν να «εκδηλώνεται» σε σχέση με την καταστολή των κασίκες, της κυβέρνησης, των επιχειρηματιών και των κομμάτων. Κατά τη γνώμη μας, όσοι εμπλέκονταν στον προεκλογικό αγώνα θα φορτώνονταν το βάρος της καταστολής, ελαφρύνοντας έτσι τις “πλάτες” των μικρών αγώνων και οργανώσεων. Ένα πλεονέκτημα επιπλέον ήταν ότι, απορροφημένοι καθώς ήταν εκεί πάνω με τις εκλογές, θα μας άφηναν ήσυχους ως προς το σχέδιό μας και ο νεοζαπατισμός θα έπαυε να αποτελεί μόδα.

Τότε λοιπόν σκεφτήκαμε τα επόμενα χρονικά διαστήματα:

- Έξι μήνες περιοδεία εξερεύνησης και γνωριμίας σε ολόκληρη τη χώρα (από τον Ιανουάριο ως τον Ιούνιο του 2006). Τελειώνοντας (την περιοδεία), θα κάνουμε ενημέρωση σε όλη την Άλλη: «αυτοί είμαστε, βρισκόμαστε εδώ, αυτή είναι η ιστορία μας»· αφήνουμε να περάσει η εκλογική διαδικασία και ετοιμάζουμε το επόμενο βήμα.

- Έπειτα, ένα επόμενο στάδιο εμβάθυνσης της γνωριμίας και αφιερωμένο στη δημιουργία των μέσων επικοινωνίας και υποστήριξης των συμμετεχόντων (του δικτύου), με σκοπό την αλληλοβοήθεια και υπεράσπιση μεταξύ μας (με τη συμμετοχή, πλέον, περισσότερων απεσταλμένων από την Επιτροπή «Έκτη» –από το Σεπτέμβριο του 2006 ως τα τέλη του 2007–, με ενδιάμεσα διαστήματα για να ενημερώνουν και να αντικαθίστανται οι απεσταλμένοι).

- Αργότερα, (κατά τη διάρκεια όλου του 2008), η έκθεση, η συζήτηση και ο καθορισμός του προφίλ της Άλλης, σύμφωνα με την άποψη όλων των συμμετεχόντων και όχι μόνο του EZLN.

- Το 2009, 3 χρόνια μετά το ξεκίνημά της, η Άλλη θα μπορούσε πλέον να παρουσιαστεί στο λαό μας με δικό της πρόσωπο και φωνή, που θα είχαν δημιουργηθεί από όλους και όλες. Και τότε ναι, θα ξεκινάγαμε μαζί με και για τους/ις από κάτω το Εθνικό Πρόγραμμα Αγώνα, αντικαπιταλιστικό και της αριστεράς.

Θυμίζουμε ότι, σύμφωνα με τις αναλύσεις μας, τη χρονιά εκείνη θα τελείωνε το «λοπεζομπραδορικό όνειρο». Η πατρίδα μας, τότε, δεν θα είχε ως μοναδικό της μέλλον την απογοήτευση, την αποθάρρυνση και την απελπισία, αλλά θα υπήρχε «κάτι άλλο»…

5. Τα βήματα ως το Ατένκο: Είμαστε σύντροφοι/ισσες; Τότε, λοιπόν, ξεκίνησε η περιοδεία… και συνέβη ό,τι συνέβη. Ο πόνος που είχαμε διαισθανθεί ήταν λίγος μπροστά σ’ αυτά που συναντούσαμε, ακούγαμε και μαθαίναμε στο πέρασμά μας. Κυβερνήσεις όλων των πολιτικών κομμάτων (συμπεριλαμβανομένων και εκείνων της υποτιθέμενης «αριστεράς» – PRD, PT και Convergencia) να συμμαχούν με κασίκες, γαιοκτήμονες και επιχειρηματίες για να υφαρπάξουν, να εκμεταλλευθούν, να περιφρονήσουν και να καταστείλουν εχιδατάριος, ιθαγενικές κοινότητες, μικροπωλητές και πλανόδιους, εργαζόμενους/ες στο σεξ, εργάτες, υπαλλήλους, δασκάλους, φοιτητές, νέους και νέες, γυναίκες, παιδιά, ηλικιωμένους· να καταστρέψουν τη φύση, να πουλήσουν την ιστορία και τον πολιτισμό· να ενισχύσουν ιδέες και ενέργειες γεμάτες αδιαλλαξία, αποκλεισμούς, σεξισμό, ομοφοβία και ρατσισμό. Και τίποτε από όλα αυτά δεν παρουσιαζόταν στα μεγάλα ΜΜΕ.

Αλλά αν το Μεξικό των από κάτω που συναντούσαμε ανέβλυζε έναν πόνο που προκαλούσε οργή, οι οργανωμένες εξεγέρσεις που εμφανίζονταν, ενωμένες, αποκάλυπταν (και ξυπνούσαν) μια «άλλη» χώρα, σε αναβρασμό, σε αγώνα, που δημιουργεί δικές της εναλλακτικές.

Αν στα πρώτα της βήματα η περιοδεία της «Έκτης» Επιτροπής είχε θεωρηθεί με τον βλακώδη τρόπο εκείνου που κοιτάει μόνο προς τα πάνω, ως «περιπλανώμενο κουτί παραπόνων», αυτό γρήγορα άλλαξε, και ο λόγος του άλλου, της άλλης απόκτησε το μέγεθος που μέχρι τότε είχε αποκρύψει η σιωπή των από πάνω. Ακούστηκαν και είχαν απήχηση στους/ες υπόλοιπους/ες έντιμους/ες συμμετέχοντες/ουσες εκπληκτικές ιστορίες ηρωισμού, αφοσίωσης και θυσίας στην πορεία της αντίστασης απέναντι στην καταστροφή που έρχεται από τα πάνω.

Φτάσαμε έτσι στην Πολιτεία του Μεξικού και στο D.F. (Ομοσπονδιακό Διαμέρισμα) με ένα φορτίο που περιείχε τα καλύτερα από όλα τα χρώματα που αγωνίζονται από κάτω. Το ημερολόγιο έδειχνε 3 και 4 Μαΐου 2006 και το αίμα και ο πόνος έβαψαν τον λαό του Ατένκο και τους συντρόφους και τις συντρόφισσες της Άλλης Καμπάνιας.

Δίνοντας ένα πραγματικό μάθημα στην Άλλη για τη σημασία της λέξης σύντροφος και συντρόφισσα, το Μέτωπο των Λαών για την Υπεράσπιση της Γης, του Ατένκο, κινητοποιήθηκε για να στηρίξει τους συντρόφους του Texcoco. Η δημοτική κυβέρνηση (PRD), προσποιούμενη ότι συνδιαλέγεται και διαπραγματεύεται, καλούσε την ίδια στιγμή την πολιτειακή (PRI) και ομοσπονδιακή αστυνομία (PAN). Τα πλέον αντιπροσωπευτικά κόμματα της πολιτικής τάξης, PRD, PRI, PAN, ένωσαν τις δυνάμεις τους για να χτυπήσουν την Άλλη. Γύρω στους 200 συντρόφους/ισσες δέχθηκαν επίθεση, χτυπήθηκαν, βασανίστηκαν και φυλακίστηκαν.

Ένας ανήλικος, ο Javier Cortés Santiago, δολοφονήθηκε από την αστυνομία. Ο νεαρός σύντροφός μας Alexis Benhumea Hernández, συμμετέχων στην Άλλη και φοιτητής του UNAM, μετά από μακρύ ψυχορράγημα πέθανε, επίσης δολοφονημένος.

Η πλειοψηφία αντιδράσαμε και ξεκινήσαμε δράσεις αλληλεγγύης και υποστήριξης, καταγγελίας και πίεσης. Ως ελάχιστο δείγμα εντιμότητας και συντροφικότητας, σταματήσαμε την περιοδεία της «Έκτης» Επιτροπής του EZLN και ασχοληθήκαμε κατ’ αρχάς με το να αντικρούσουμε την εκστρατεία δυσφήμησης και ψεμάτων που γινόταν, μέσω των ΜΜΕ, εναντίον του Μετώπου των Λαών για την Υπεράσπιση της Γης (κάτι το οποίο έθιξε κάποιους συντρόφους και συντρόφισσες των εναλλακτικών μέσων)· κατόπιν με δραστηριότητες που είχαν στόχο τη συγκέντρωση χρημάτων για τους κρατούμενους και τις κρατούμενες και με ενέργειες που θα εξέθεταν την αλήθεια σχετικά με αυτό που συνέβη.

Σε αντίθεση με την πλειοψηφία της Άλλης, μερικές οργανώσεις ενδιαφέρθηκαν και κινητοποιήθηκαν μόνο όσο είχαν δικούς τους αγωνιστές στη φυλακή, ή όσο οι δράσεις τραβούσαν την προσοχή. Όταν οι σύντροφοί τους απελευθερώθηκαν και το Ατένκο «έφυγε από τη μόδα», εγκατέλειψαν το αίτημα για απελευθέρωση και δικαιοσύνη των υπολοίπων κρατουμένων. Λίγο αργότερα θα έτρεχαν πρώτοι να εγκατασταθούν στις σκηνές του AMLO στο Σόκαλο και τη Ρεφόρμα. Ό,τι δεν έκαναν για το Ατένκο, το έκαναν για τον Λόπες Ομπραδόρ... Αφού «οι μάζες» ήταν μαζί του!... Ε! και οι προβολείς βέβαια.

Άλλες οργανώσεις κοίταξαν να εκμεταλλευθούν τη συγκυρία επιδιώκοντας με επιδεξιότητα να επιβάλουν στην Άλλη μια πολιτική συμμαχιών με όσους έστρεφαν και στρέφουν το βλέμμα τους προς τα πάνω. Με το πρόσχημα ότι «όλοι/ες μαζί πρέπει να ενωθούμε στον αγώνα για τους/ις κρατούμενους/ες», προσπάθησαν (χειραγωγώντας γενικές συνελεύσεις) να επιβάλουν αποφάσεις που έδεναν την Άλλη στις εκλογικές μετρήσεις οργανώσεων του ανοιχτού ή βαθύ κίτρινου. Και όχι μόνο αυτό, κοίταξαν να σπείρουν τη διχόνοια και τη διάσπαση, λέγοντας ότι ο EZLN ήθελε να επιβάλει στο λαό του Ατένκο μια σεχταριστική πολιτική συμμαχιών. Αλλά απέτυχαν.

Μια άλλη οργάνωση, μαζί με κάποιους/ες συντρόφους/ισσες, επιδόθηκαν σε δηλώσεις ότι οι κρατούμενοι/ες δεν θα έβγαιναν σύντομα, ότι δεν υπήρχε λόγος να αφιερώνουμε τόση προσπάθεια σε αυτό, ότι «κάποιος» (που δεν θα ήταν, βέβαια, εκείνοι/ες) θα αναλάβει το θέμα, ότι η Άλλη έπρεπε να συνεχίσει και η Επιτροπή «Έκτη» είχε κάνει λάθος που σταμάτησε το ταξίδι της, ότι ήταν μια «μονόπλευρη» απόφαση και καλύτερο θα ήταν να συνεχίσει την περιοδεία της… για να φτάσει στα μέρη όπου είχαν πολιτικό έργο να επιδείξουν ή τους ενδιέφερε να κάνουν.

Ωστόσο, η στάση αυτών των «συντρόφων» ξεπεράστηκε από την αλληλέγγυα δράση της πλειοψηφίας της Άλλης. Σε ολόκληρο το Μεξικό, καθώς και σε πάνω από 50 χώρες της γης, το αίτημα ελευθερία και δικαιοσύνη για τους/ις κρατούμενους/ες του Ατένκο αντήχησε με πολλά χρώματα.

6. Ινδιάνοι εναντίον μιγάδων, επαρχία εναντίον Ο.Δ. Αν ο EZLN είχε προβλέψει για την Άλλη μια αργή και μακρά πορεία (με μια ή δύο γενικές συνελεύσεις το χρόνο), κατά τη διάρκεια Μαΐου - Ιουνίου του 2006 πραγματοποιήθηκαν έως και 4 γενικές συνελεύσεις, και όλες στο Ομοσπονδιακό Διαμέρισμα, αφού εκεί συγκεντρωνόταν μεγάλο μέρος των δράσεων για το Ατένκο.

Στις συναντήσεις αυτές, οι «επαγγελματίες των συνελεύσεων» έκαναν διάφορους χειρισμούς προκειμένου να αλλάξουν το χαρακτήρα τους, απαιτώντας τη λήψη αποφάσεων χωρίς να τους ενδιαφέρει αν κάτι τέτοιο έβαζε κατά μέρος έναν από τους βασικούς στόχους της Έκτης: να λαμβάνεται υπόψη η γνώμη όλων. Κάποιες οργανώσεις, ομάδες και συλλογικότητες, κυρίως του Ο.Δ., θέλησαν να χειραγωγήσουν τις συνελεύσεις που είχαν συγκληθεί για το Ατένκο, ώστε να πάρουν αποφάσεις και να καθορίσουν θέσεις… που τους βόλευαν. Και η λογική αυτή γενικεύτηκε.

Μερικές συζητήσεις και αποφάσεις ήταν γελοίες, για να μη πούμε κάτι χειρότερο. Π.χ., σε μια από τις γενικές συνελεύσεις, κάποιος που εργάζεται πάνω στη γλώσσα ναουάτλ πρότεινε να γίνει επίσημη γλώσσα της χώρας και το κείμενο να παραδοθεί στον EZLN (που αποτελείται σε ποσοστό 99,9% από ιθαγενείς που μιλούν γλώσσες ρίζας maya). Η συνέλευση ψήφισε επευφημώντας ναι. Έτσι η γενική συνέλευση της Άλλης αποφάσιζε να προσπαθήσει να επιβάλει ό,τι δεν κατάφεραν οι αζτέκοι, οι ισπανοί, οι γκρίνγκος, οι γάλλοι, και οι λοιποί, και όλες οι κυβερνήσεις από την εποχή της αποικιοκρατίας: να υφαρπάξουν από τις ζαπατιστικές κοινότητες τη γλώσσα καταγωγής τους… η οποία δεν είναι τα ναουάτλ. Σε μια μεταγενέστερη συνέλευση, το προεδρείο προσπαθούσε να βάλει ως θέμα συζήτησης το αν οι ινδιάνικοι λαοί αποτελούσαν ή όχι τομέα… χωρίς οι σύντροφοι/ισσες ιθαγενείς να έχουν πει τίποτε. Μετά από 500 χρόνια αντίστασης και αγώνα και 12 χρόνια από την ένοπλη ζαπατιστική εξέγερση, η συνέλευση συζητούσε τι ήταν οι ινδιάνικοι λαοί… χωρίς να τους δίνει το λόγο.

Αν η καταστολή στο Ατένκο μας ανάγκασε να απαντήσουμε οργανωμένα ως κίνημα, το κενό που δημιουργήθηκε λόγω της έλλειψης βασικών προσδιορισμών (όπως ο ρόλος της συζήτησης και η μορφή και ο τρόπος λήψης αποφάσεων) διατρέχει τον κίνδυνο να καλυφθεί με τις προτάσεις και τους «τρόπους» αυτών που διαφέρουν από τους υπόλοιπους συμμετέχοντες, όχι μόνο επειδή μπορούν να παρευρίσκονται στις συνελεύσεις, αλλά και επειδή μπορούν να αντέξουν ώρες επί ωρών περιμένοντας την κατάλληλη στιγμή (όταν μπορούν να κερδίσουν δηλαδή) είτε για να ψηφιστεί η πρότασή τους… είτε για να τινάξουν στον αέρα την ψηφοφορία με «κινήσεις» (όταν πρόκειται να χάσουν).

Σε μια συνέλευση αξίζει αυτός που μιλά και όχι αυτός που δουλεύει. Και κυρίως αυτός που μιλά καστελιάνικα. Γιατί αν μιλά μόνο κάποια ιθαγενική γλώσσα, οι «ισπανιστές» βρίσκουν την ευκαιρία να πάνε στο μπάνιο, να φάνε ή να λαγοκοιμηθούν. Οι ζαπατίστας ξανακοιτάξαμε την Έκτη και σε κανένα σημείο της δεν λέει ότι για να συμμετέχει κάποιος θα πρέπει να είναι γνώστης των ισπανικών… ή της ρητορικής τέχνης. Αλλά αυτό επέβαλε στις συνελεύσεις η λογική αυτών των οργανώσεων, ομάδων και συλλογικοτήτων.

Και έχει κι άλλο. Στις συνελεύσεις αυτές γινόταν ψηφοφορία διά ανατάσεως της χειρός. Και εφόσον πραγματοποιούνται, κατά τύχη, σε κάποιο γεωγραφικό μέρος (ας πούμε στο Ο.Δ.), η Άλλη των πολιτειών και των περιφερειών στέλνει εκπροσώπους που εκφράζουν τις αποφάσεις που συμφώνησαν οι συμμετέχοντες των περιοχών αυτών. Αλλά την ώρα της ψηφοφορίας αυτό δεν λαμβανόταν υπ’ όψη. Για τη συνέλευση είχε την ίδια αξία η ψήφος ενός εκπροσώπου μιας πολιτείας ή περιφέρειας με αυτή κάποιου μέλους ομάδας ή συλλογικότητας. Υπήρχαν σύντροφοι και συντρόφισσες που χρειάστηκε να ταξιδέψουν μέρες ολόκληρες για να φτάσουν στη συνέλευση, αλλά είχε οριστεί ότι έπρεπε να περιοριστούν στα ίδια 3 λεπτά παρέμβασης που είχε κάποιος που είχε φτάσει στη συνέλευση με το μετρό. Και αν ο αντιπρόσωπος της πολιτείας ή της περιφέρειας έπρεπε να φύγει γιατί τον περίμεναν μέρες πορείας μέχρι να φτάσει στη γη του, και δεν μπορούσε να μείνει ως το τέλος της συνέλευσης (τη στιγμή που το προεδρείο ψήφιζε αποφάσεις με συμμετέχοντες αμιγώς του Ο.Δ., στριμωγμένους στην πόρτα αφού ήδη είχαν αρχίσει να σβήνουν τα φώτα του κτιρίου – όπως συνέβη στη γενική συνέλευση της 1ης Ιουλίου), ε! τι να κάνουμε. Και αν αποφασιζόταν να γίνει άλλη συνέλευση σε 15 μέρες, εκεί στο Ο.Δ., και ο σύντροφος ή η συντρόφισσα έπρεπε να εκπροσωπήσει κάποια ιθαγενική κοινότητα ενώ βιάζεται να φτάσει στο χωριό του, ο χρόνος της πόλης επιβάλλεται σε έναν ιθαγενικό λαό που μπήκε στην Άλλη πιστεύοντας ότι αποτελούσε το χώρο όπου θα γινόταν σεβαστός ο τρόπος… και ο χρόνος του.

Οι ενέργειες και οι στάσεις αυτών των ομάδων και συλλογικοτήτων (που είναι μειοψηφία στην Άλλη του Ο.Δ. και της χώρας, ωστόσο κάνουν αρκετή φασαρία σαν να ήταν πλειοψηφία) προκάλεσε την εμφάνιση δύο εμφανών τάσεων μέσα στην Άλλη:

- Κάποιοι σύντροφοι και συντρόφισσες της επαρχίας ταυτίζουν τους ντεφένιους με αυτό τον αυταρχικό και αχρείο (μεταμφιεσμένο σε «αντιαυταρχικό», «δημοκρατικό» και «οριζόντιο») τρόπο συμμετοχής, συζήτησης και λήψης των αποφάσεων. Αν και η πλειοψηφία των συντρόφων και συντροφισσών του Ο.Δ. δεν συμμερίζεται τον τρόπο αυτό «να τινάζονται στον αέρα» οι συνελεύσεις, συγκαταλέγονται ως αντικείμενο αποδοκιμασίας.

- Σύντροφοι του Εθνικού Ιθαγενικού Κογκρέσου ταυτίζουν την περιφρόνηση και τις βλακείες που εκφράζουν οι ομάδες αυτές με τον «τρόπο» όλων των μεστίσος. Γιατί αν κάποιοι ξέρουν να βρίσκονται, να συζητούν και να αποφασίζουν σε μια συνέλευση, αυτοί είναι οι ινδιάνικοι λαοί (δεν οδηγούνται σε ψηφοφορία για να δουν ποιος νίκησε). Άλλη μια αδικία, αφού η τεράστια πλειοψηφία της Άλλης σέβεται τους ιθαγενείς.

Και οι δύο τάσεις είναι άδικες και λανθασμένες. Εμείς οι ζαπατίστας πιστεύουμε, ωστόσο, ότι το πρόβλημα είναι ότι οι συνελεύσεις επιτρέπουν αυτή την παρεξήγηση, μερικές ομάδες, συλλογικότητες ή οργανώσεις, δηλαδή, να εμφανίζουν τους δικούς τους βρώμικους και ανέντιμους τρόπους συζήτησης και λήψης αποφάσεων ως μεθόδους όλων των υπολοίπων ή της πλειοψηφίας.

Όχι. Οι ζαπατίστας πιστεύουμε ότι οι γενικές συνελεύσεις γίνονται για να ενημερώνουν και, εν πάση περιπτώσει, να συζητούμε και να αποφασίζουμε ζητήματα λειτουργίας και όχι να συζητούμε, να αποφασίζουμε και να καθορίζουμε τις θέσεις μας.

Πιστεύουμε, επίσης, ότι ήταν δικό μας λάθος, του EZLN, ότι από το ξεκίνημα της Άλλης δεν προσεγγίσαμε το θέμα του καθορισμού των χώρων και των μηχανισμών σχετικά με την ενημέρωση, τη διαφωνία και τη λήψη αποφάσεων. Αλλά το να επισημαίνουμε και να αναγνωρίζουμε τις ανεπάρκειές μας ως οργάνωση και ως κίνημα δεν λύνει τα προβλήματα. Εξακολουθούν να απουσιάζουν αυτοί οι βασικοί ορισμοί. Σχετικά με αυτό, τα λεγόμενα «6 σημεία», στο τελευταίο κεφάλαιο αυτών των σκέψεων θα κάνουμε μια πρόταση.

7. Άλλο «πρόβλημα». Κάποιες συλλογικότητες και άτομα τόνισαν την κριτική στην «πρωταγωνιστική» και την «αυταρχική» στάση του Sup. Καταλαβαίνουμε ότι κάποιοι αισθάνονται ότι προσβάλλονται από την παρουσία ενός στρατιωτικού (αν και «διαφορετικού») στην Άλλη, γιατί συμβολίζει την κάθετη δομή, τον συγκεντρωτισμό και τον αυταρχισμό. Αφήνοντας στην άκρη το γεγονός ότι τα άτομα αυτά «παραλείπουν» ό,τι σημαίνει ο EZLN και ο αγώνας του για εκατομμύρια μεξικανούς και ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο, τους λέμε ότι δεν έχουμε «χρησιμοποιήσει», για ίδιο όφελος, το ηθικό κύρος που έχουν κερδίσει οι λαοί μας κατά τη διάρκεια περισσότερο από 12 ετών πολέμου. Συμμετέχοντας στην Άλλη, υπερασπιστήκαμε πιστά όσους τη συγκροτούν… ακόμα κι αν δεν συμφωνούσαμε με τα σύμβολα και τις θέσεις τους.

Με τη φωνή μας υπερασπιστήκαμε το σφυροδρέπανο των κομμουνιστών, το @ σε μαύρο φόντο των αναρχικών και των ελευθεριακών, τους skinheads, τους punks, τους darkets, τις παρέες, τις φυλές, τους αυτοδιαχειριζόμενους/ες, τους/ις εργαζόμενους/ες στο σεξ, όσους υποστήριζαν την εκλογική αποχή ή την άκυρη ψήφο ή ότι δεν έχει σημασία αν κάποιος ψηφίσει ή όχι, το έργο των εναλλακτικών μέσων, όσους μεταχειρίζονται και κάνουν κατάχρηση του λόγου, τους διανοούμενους που βρίσκονται στην Άλλη, τη σιωπηλή αλλά αποτελεσματική πολιτική δουλειά του Εθνικού Ιθαγενικού Κογκρέσου, τη συντροφικότητα που έδειξαν πολιτικές και κοινωνικές οργανώσεις που, χωρίς κομπασμούς, επένδυσαν ΤΑ ΠΑΝΤΑ, ό,τι είχαν, στην Άλλη και στον αγώνα για την ελευθερία και τη δικαιοσύνη των κρατουμένων του Ατένκο, την ελεύθερη άσκηση της κριτικής, κάποιες φορές πρόστυχη και υπεροπτική (σαν αυτή που γίνεται σε πολιτικές και κοινωνικές οργανώσεις του Ο.Δ. που βάζουν το χώρο, τις καρέκλες και όλο τον εξοπλισμό του ήχου και για το λόγο αυτό τους κατηγορούν… ότι έχουν πρωταγωνιστική συμπεριφορά!), ή όχι λιγότερο συχνά, αδερφική και συντροφική.

Υποστήκαμε, επίσης, και πραγματικές βλακείες, καμουφλαρισμένες σε «κριτικές», που ασκήθηκαν εναντίον μας. Ακόμα… δεν έχουμε απαντήσει σε αυτές. Αλλά τις διαχωρίζουμε από τις έντιμες, που γίνονται για να επισημάνουν τα λάθη μας και να μας κάνουν καλύτερους.

8. Τάσεις απέναντι στη μετεκλογική κινητοποίηση του AMLO. Η εκλογική νοθεία εναντίον του Λόπες Ομπραδόρ προκάλεσε, μεταξύ άλλων, την εμφάνιση ενός κινήματος. Τη θέση μας σχετικά μ’ αυτό θα την πούμε αργότερα. Τώρα επισημαίνουμε μερικές από τις στάσεις που, όπως είδαμε, εμφανίζονται στην Άλλη Καμπάνια:

- Είναι η ανέντιμη και οπορτουνιστική στάση μερικών, λίγων, πολιτικών οργανώσεων της αριστεράς. Αυτές υποστηρίζουν ότι βρισκόμαστε σε μια ιστορική και προεπαναστατική στιγμή (όπου κλείνει ένας ιστορικός κύκλος, αδερφέ, και ανοίγει ένας άλλος, και με τέτοια βροχή μια ομπρέλα είναι ό,τι χρειαζόμαστε), όμως ο AMLO δεν είναι ένας ηγέτης που ξέρει να οδηγήσει τις μάζες στην κατάληψη των χειμερινών ανακτόρων… ε! καλά, του εθνικού ανακτόρου. Αλλά γι’ αυτό υπάρχουν οι συνειδητοποιημένες πρωτοπορίες· αυτές αναμένουν και ποθούν οι μάζες που καλεί τώρα ο περεντίστας.

Συγκεντρώθηκαν λοιπόν στις σκηνές και τις κινητοποιήσεις του Λόπες Ομπραδόρ «προκειμένου να δημιουργήσουν συνείδηση στις μάζες», «να αρπάξουν» από τη «ρεφορμιστική» και «ενδοτική» καθοδήγηση το κίνημα και να οδηγήσουν την κινητοποίηση «σε ένα ανώτερο στάδιο αγώνα». Γρήγορα μάζεψαν τα λεφτουδάκια τους, κήρυξαν «νεκρή και μακαρίτισσα» την Άλλη Καμπάνια (ο Μάρκος; Μπα! Πολιτικό πτώμα), αγόρασαν την τέντα και τη σκηνή τους και εγκαταστάθηκαν στη Ρεφόρμα. Εκεί καλούσαν σε συγκέντρωση τροφίμων.

Όχι, όχι για τους συντρόφους και τις συντρόφισσες που με ηρωικό τρόπο διατηρούν τις σκηνές του Σαντιαγκίτο υποστηρίζοντας τους/ις κρατούμενους/ες του Ατένκο, αλλά για την κατασκήνωση του Λόπες Ομπραδόρ.

Εκεί οργάνωσαν συνεντεύξεις και στρογγυλά τραπέζια και μοίρασαν προκηρύξεις και επαναστατικές εφημερίδες με «βαθυστόχαστες» αναλύσεις πάνω στη συγκυρία, στο συσχετισμό δυνάμεων και στην εμφάνιση μαζικών μετώπων, στις λαϊκές συμμαχίες… και σε άλλες προμοτόρας και εθνικούς διαλόγους! Ζήτω!! Ναιαιαι!!

Εκεί περίμεναν, λοιπόν, υπομονετικά, μέχρι να συνειδητοποιήσουν οι μάζες το λάθος τους (των μαζών, φυσικά) και να χειροκροτήσουν την καθαρότητα και την αποφασιστικότητά τους (των οργανώσεων αυτών, φυσικά) ή μέχρι ο Λόπες Ομπραδόρ, o Manuel Camacho, o Ricardo Monreal, ή o Arturo Nuñez να προστρέξουν σ’ αυτούς αναζητώντας μια συμβουλή, προσανατολισμό, υποστήριξη, κ-α-θ-ο-δ-ή-γ-η-σ-η… αλλά τίποτα.

Αργότερα, ανυπομονούσαν να παρευρέθηκαν στο CND για να χειροκροτήσουν και να κηρύξουν τον AMLO νόμιμο πρόεδρο.

Εκεί, μάλιστα, δέχθηκαν την καθοδήγηση και τον πολιτικό έλεγχο, χωρίς να βγάλουν άχνα, από τους: Dante Delgado, Federico Arreola, Ignacio Marván, Arturo Nuñez, Layda Sansores, Ricardo Monreal και Socorro Díaz, μεταξύ άλλων «διακεκριμένων επαναστατών» (αν βρείτε κάποιον που δεν υπήρξε πριίστας, κερδίζετε βραβείο), δηλαδή από τους βασικούς στυλοβάτες της «νέας» δημοκρατίας, της «νέας» γενιάς του μελλοντικού «νέου» πολιτικού κόμματος (Να πάρει η ευχή! Μήπως προτρέχω;).

Οι μάζες τώρα έχουν επιστρέψει στα σπίτια, στις δουλειές, στους αγώνες τους, αλλά οι οργανώσεις αυτές ξέρουν να περιμένουν την κατάλληλη στιγμή… και τότε θα αρπάξουν την καθοδήγηση του κινήματος από τον Λόπες Ομπραδόρ (Χα!).

Ο καθένας μπορεί να πιστεύει ό,τι θέλει. Δεν είναι, όμως, συγκινητικοί;

- Υπάρχει, επίσης, μέσα στην Άλλη, μια έντιμη τάση που ειλικρινά ανησυχεί για την ενδεχόμενη «απομόνωση» που θα μπορούσε να σημαίνει η μη προσχώρηση στην κινητοποίηση του AMLO. Πιστεύουν ότι μπορούμε να στηρίξουμε την κινητοποίηση, χωρίς αυτό να εκφράζει υποστήριξη στον περρεντίστα. Εξηγούν ότι εκεί υπάρχουν άνθρωποι από τα κάτω και θα πρέπει να τους πλησιάσουμε, μια και το κίνημά μας είναι με και για τους/ις από κάτω και ότι, αν δεν το κάνουμε, θα υποστούμε μεγάλο πολιτικό κόστος.

9. Η Άλλη που υπάρχει πραγματικά. Είναι η τάση που, σύμφωνα με ό,τι έχουμε δει και ακούσει, αποτελεί πλειοψηφία μέσα στην Άλλη Καμπάνια. Η θέση αυτή (που είναι και δική μας θέση, των ζαπατίστας) υποστηρίζει ότι η κινητοποίηση του Λόπες Ομπραδόρ δεν αποτελεί δικό μας πεδίο αγώνα, αλλά πρέπει να συνεχίσουμε να κοιτάζουμε κάτω, να μεγαλώσουμε την Άλλη, χωρίς να ζητάμε να ηγηθούμε και να διατάζουμε, ούτε να επιθυμούμε να μας διατάζουν και να μας καθοδηγούν.

Η θέση αυτή υποστηρίζει, επίσης, ξεκάθαρα, ότι δεν έχουν αλλάξει οι σκέψεις που έδωσαν πνοή στην Έκτη Διακήρυξη, να γεννηθεί και να αναπτυχθεί, δηλαδή, ένα κίνημα από τα κάτω, αντικαπιταλιστικό και της αριστεράς.

Γιατί, εκτός από τα προβλήματα αυτά που ανακαλύπτουμε και επισημαίνουμε και που εντοπίζονται και εστιάζονται σε κάποιους συντρόφους και συντρόφισσες από διάφορα σημεία της χώρας (όχι μόνο από το Ο.Δ.) και στις μικρές αυτές οργανώσεις (που τώρα το ξέρουμε και το καταλαβαίνουμε: ποτέ δεν βρέθηκαν ούτε πρόκειται να βρεθούν πουθενά αλλού, παρά μόνο εκεί που υπάρχουν μάζες… που περιμένουν μια πρωτοπορία), η Άλλη σε όλη τη χώρα συνεχίζει την πορεία της χωρίς να εγκαταλείπει ούτε το δρόμο ούτε τον προορισμό της.

Είναι η Άλλη των πολιτικών κρατουμένων του Ατένκο, του Ignacio del Valle , της Magdalena García, της Mariana Selvas και όλων των ονομάτων και προσώπων που υπέστησαν αυτή την αδικία.

Είναι η Άλλη όλων των πολιτικών κρατουμένων στο Γκουαναχουάτο, το Ταμπάσκο, την Τσιάπας, την Οαχάκα, την Πουέμπλα, το Ιντάλγκο, το Χαλίσκο, το Γκερρέρο, την Πολιτεία του Μεξικό και σε ολόκληρη τη χώρα· η Άλλη της Gloria Arenas και του Jacobo Silva Nogales.

Είναι η Άλλη του Εθνικού Ιθαγενικού Κογκρέσου (περιφέρεια, Ειρηνικός, κέντρο), που διευρύνει τις επαφές του ως τη χερσόνησο του Γιουκατάν και της Μπάχα Καλιφόρνια, και ως τα βορειοδυτικά, και συνεχίζει να αναπτύσσεται.

Είναι η Άλλη που ανθίζει στην Τσιάπας χωρίς να χάνει την ταυτότητα και τις ρίζες της, που καταφέρνει να οργανώσει και να ενώσει περιφέρειες και αγώνες που ήταν χωρισμένοι και προχωρά στην ερμηνεία και τον ορισμό του άλλου αγώνα του φύλου.

Είναι η Άλλη που σε πολιτιστικές ομάδες και συλλογικότητες πληροφόρησης συνεχίζει να απαιτεί ελευθερία και δικαιοσύνη για το Ατένκο, που δυναμώνει τα δίκτυά της, που δημιουργεί μουσικές για διαφορετικά αυτιά και χορεύει με άλλα πόδια.

Είναι η Άλλη που εξακολουθεί να βρίσκεται στις σκηνές του Σαντιαγκίτο και μετατρέπεται σε φως και μήνυμα για τους/ις κρατούμενους/ες συντρόφους/ισσές μας: «Δεν τους/ις ξεχνάμε, θα τους/ις βγάλουμε».

Είναι η Άλλη που συσφίγγει περισσότερο τις σχέσεις μεταξύ κοινωνικών οργανώσεων και πολιτικών της αριστεράς, ενισχύοντας τις δεσμεύσεις τους, με έναν νέο τρόπο άσκησης της πολιτικής.

Είναι η Άλλη που, στις πολιτείες του βορρά του Μεξικού και στην άλλη πλευρά του Ρίο Μπράβο, δεν σταμάτησε, περιμένοντας την Επιτροπή «Έκτη», αλλά συνέχισε να δουλεύει.

Είναι η Άλλη που, στο Μορέλος, την Τλασκαλά, το Κερέταρο, την Πουέμπλα, τη Ουαστέκα του Ποτοσί, το Ναγιαρίτ, την Πολιτεία του Μεξικό, το Μιτσοακάν, το Ταμπάσκο, το Γιουκατάν, το Κιντάνα Ρο, τη Βερακρούζ, το Καμπέτσε, το Αγουασκαλιέντες, το Ιντάλγο, το Γκερρέρο, την Κολίμα, το Χαλίσκο, το Ομοσπονδιακό Διαμέρισμα, μαθαίνει να αγωνίζεται λέγοντας «εμείς».

Είναι η Άλλη που στην Οαχάκα βοηθά να αναπτυχθεί από τα κάτω και χωρίς πρωταγωνιστικές στάσεις το κίνημα που τώρα καταπλήσσει το Μεξικό.

Είναι η Άλλη των νέων, των γυναικών, των παιδιών, των ηλικιωμένων, των ομοφυλόφιλων, των λεσβιών.

Είναι η Άλλη του λαού του Ατένκο.

Είναι η Άλλη, από τα καλύτερα που γέννησαν αυτά τα μεξικανικά χώματα.

(Συνεχίζεται…)